عمل الیزاروف یکی از روش‌های پیشرفته در جراحی ارتوپدی است که برای اصلاح ناهنجاری‌های استخوانی، افزایش قد و درمان شکستگی‌های پیچیده به کار می‌رود. این روش به دلیل استفاده از اکسترنال فیکساتور، می‌تواند با برخی عوارض همراه باشد. در این مقاله، به بررسی عوارض عمل الیزاروف در ران، ساق، مچ پا و زانو می‌پردازیم و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها را توضیح خواهیم داد.
عوارض عمومی عمل الیزاروف
1. عفونت محل پین‌ها (Pin Tract Infection)
علت:
- عدم رعایت بهداشت محل پین‌ها
- استفاده از تجهیزات غیراستریل
- ضعف سیستم ایمنی بیمار
علائم:
- قرمزی و التهاب اطراف پین
- ترشح چرکی
- درد و تورم
پیشگیری و درمان:
- شست‌وشوی منظم محل پین‌ها با محلول ضدعفونی‌کننده
- مصرف آنتی‌بیوتیک در صورت تشخیص پزشک
- در موارد شدید، تعویض یا برداشتن پین آلوده
- درمورد مراقبت های الیزاروف بیشتر بخوانید
2. درد مزمن و ناراحتی بیمار
علت:
- فشار زیاد دستگاه الیزاروف بر استخوان و بافت نرم
- تغییرات التهابی در محل جراحی
- واکنش بدن به فیکساتور خارجی
پیشگیری و درمان:
- مصرف مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک
- استفاده از روش‌های فیزیوتراپی و تمرینات کششی
- تنظیم مناسب دستگاه الیزاروف توسط جراح
- در راهکار های کنترل درد بیشتر بخوانید
3. تأخیر در جوش خوردن استخوان (Nonunion or Delayed Union)
علت:
- مهم ترین انها دود سیگار ، دخانیات است
- عدم رعایت برنامه تنظیمات پیچ‌های دستگاه
- تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین D و کلسیم
- مشکلات خون‌رسانی در ناحیه جراحی
پیشگیری و درمان:
- مهم ترین کار دوری از سیگار و اگر سیگاری بودید ترک ان
- رعایت رژیم غذایی مناسب شامل پروتئین، کلسیم و ویتامین D
- بررسی و تنظیم دستگاه الیزاروف در فواصل مشخص
- استفاده از پی‌آرپی (PRP) و درمان‌های بیولوژیک در موارد خاص
در مورد نان یونیون یا جوش نخوردگی بیشتر بدانید
4. سفتی مفصل و کاهش دامنه حرکتی
علت:
- بی‌تحرکی طولانی‌مدت
- التهاب بافت‌های اطراف مفصل
- چسبندگی تاندون‌ها و لیگامان‌ها
پیشگیری و درمان:
- شروع فیزیوتراپی از هفته‌های ابتدایی بعد از جراحی
- تمرینات کششی و حرکتی تحت نظر پزشک
- در موارد شدید، انجام جراحی آزادسازی چسبندگی‌ها
- در مورد مراقبت های پس از الیزاروف با ما در ارتباط باشید
عوارض خاص بر اساس ناحیه جراحی
در ران 
- خطر آسیب به عصب سیاتیک: به دلیل قرارگیری دستگاه در ناحیه نزدیک عصب سیاتیک
- کاهش حجم عضلات چهارسر ران: به دلیل بی‌تحرکی طولانی‌مدت و خشکی زانو
- مشکل در تحمل وزن: نیاز به تمرینات تقویتی و توانبخشی بیشتر
در ساق پا
- تورم و درد شدید در ناحیه ساق: به دلیل محدودیت گردش خون
- احتمال تغییر شکل غیرطبیعی استخوان (Bow-leg or Knock-knee) در صورت تنظیم نادرست دستگاه
- افزایش زمان جوش خوردن استخوان در افراد سیگاری و دیابتی
- در مورد تاثیر سیگار و دیابت در جوش نخوردن بیشتر بخوانید
در مچ پا
- سفتی شدید مفصل مچ: در اثر بی‌تحرکی و التهاب
- ایجاد زخم‌های فشاری اطراف دستگاه
- احتمال بدجوش خوردن استخوان مچ در شکستگی‌های شدید
در زانو
- درد و التهاب مفصل زانو: به دلیل فشار دستگاه
- احتمال ناپایداری مفصل زانو پس از برداشتن دستگاه
- ایجاد ناهنجاری‌های حرکتی در زانو در صورت عدم انجام تمرینات توانبخشی
روش‌های پیشگیری از عوارض عمل الیزاروف
- رعایت بهداشت و ضدعفونی منظم محل پین‌ها
- برنامه فیزیوتراپی منظم برای حفظ دامنه حرکتی مفاصل
- مصرف مکمل‌های غذایی شامل ویتامین D، کلسیم و پروتئین
- رعایت دستورات پزشک درباره میزان بارگذاری روی اندام جراحی شده
- عدم مصرف سیگار و الکل برای بهبود سریع‌تر استخوان‌ها
نتیجه‌گیری
روش الیزاروف یک تکنیک مؤثر در درمان بسیاری از مشکلات ارتوپدی است، اما مانند هر عمل جراحی دیگری، ممکن است با عوارضی همراه باشد. با رعایت اصول مراقبتی، فیزیوتراپی و تغذیه مناسب، می‌توان احتمال بروز این عوارض را به حداقل رساند و بهترین نتیجه ممکن را از این روش دریافت کرد. اگر قصد انجام عمل الیزاروف دارید، مشاوره با جراح متخصص و رعایت توصیه‌های پزشکی ضروری است. ارتباط با ما
